Dynastia Tang

Dynastia Tang (618-907 r. n.e.) jest powszechnie uważana za najświetniejszą epokę chińskiej cywilizacji, jej dobrobytu, pokoju, stabilności oraz wpływów międzynarodowych w pewnych okresach, co było niespotykane ani wcześniej, ani później. Stolica Chang’an stała się największą metropolią na świecie, przyciągała dyplomatów ze wszystkich krajów, dzięki czemu Chiny naprawdę były „Państwem Środka”. Osiągnięcia dynastii Tang pozostają wzorem i źródłem inspiracji dla wielu współczesnych Chińczyków.

Jak większość chińskich dynastii, dynastia Tang wyłoniła się w okresie chaosu, pod koniec poprzedzającej epoki – w tym przypadku dynastii Sui (581-618). W 617 r. Li Shimin wezwał swojego ojca Li Yuana, króla Tang, aby zebrał żołnierzy w Taiyuan. W ciągu pięciu lat udało się opanować wszystkie rebelie w całym cesarstwie. Li Shimin objął tron w roku 626 i przyjął imię Tang Taizong.

Tang Taizong jest uznawany za jednego z największych władców w historii Chin. Był geniuszem wojskowym, potrafił dowodzić bitwą z odległości tysięcy mil, był także genialnym poetą, pisarzem i kaligrafistą.

Cesarz Taizong cenił swoich ludzi i odpowiednio nimi zarządzał. Założył akademię literatury i użył jej, by rekrutować utalentowane osoby do swojej administracji. Znany jest również z umiejętnego wykorzystywania mocnych stron swoich poddanych, z niezwykłej tolerancyjności i otwartości na konstruktywną krytykę i porady. Jego podejście zaowocowało najbardziej pokojowym i stabilnym okresem w historii Chin. Zarówno szlachta, jak i zwykli ludzie żyli w harmonii i szczęściu, w kraju odnotowywano bardzo niski wskaźnik przestępczości, również korupcja była niewielka. Zapisy historyczne opisują tę epokę następująco:

Kupcy i handlarze podróżowali swobodnie, bez strachu przed napaścią bandytów; więzienia były puste, a ludzie nie czuli potrzeby zamykać swoich drzwi; bogate zbiory były częste i dziesięć litrów ryżu kosztowało tylko 3-4 qian; podróżujący ze stolicy do Lingbiao lub z Shandong nad morze nie musieli zabierać ze sobą zapasów, gdyż zawsze mogli zaopatrzyć się po drodze.

Taizong rozszerzył ten sposób organizacji państwa również poza Chiny. Choć Tang posiadał nadzwyczajne umiejętności wojskowe, postanowił wykorzystać zaawansowane osiągnięcia kulturowe i polityczne swego imperium, aby przyciągnąć i przyłączyć do Chin mniejszości etniczne z obszarów położonych na zachód, aż po dzisiejszy Kazachstan.

W istocie dynastię Tang cechowały gościnność i otwartość na zewnątrz, co było rzadkością w cesarskich Chinach. Narody z całego świata wysłały dyplomatów i naukowców, by uczyli się chińskiej kultury, a dynastia Tang mile witała wymianę wiedzy gospodarczej i religijnej. Ponad 400 krajów wysłało daniny cesarzowi Tang i szacuje się, że ponad 100 000 cudzoziemców mieszkało w kosmopolitycznej stolicy Chang’an. Wang Wei, słynny poeta z czasów dynastii Tang, napisał:

Pałac i jego dziedzińce ukazują dziewięć niebiańskich bram uchylonych;

A płaszcze z wielu krajów kłaniają się Perłowej Koronie.

Za panowania dynastii Tang intensywnie rozwijały się trzy religie: konfucjanizm, buddyzm i taoizm. Cesarskie egzaminy służby cywilnej zostały zmodyfikowane i skupiały się na naukach konfucjańskich, a w 645 roku mnich Xuanzang wrócił z pielgrzymki do starożytnych Indii po święte pisma buddyjskie. Mówią, że Tang Taizong osobiście poprowadził orszak złożony z setek urzędników oraz wojskowych, który powitał powracającego mnicha na moście Zhuque. Cesarze Tang, noszący nazwisko Li, uważali również Laozi (założyciela Szkoły Tao) za swojego przodka.

Podczas panowania dynastii Tang rozkwitała również poezja. Era inspirowana tekstami sławnych autorów, takich jak Li Bai (znany ze znajdowania błyskotliwych inspiracji w tykwie wina), Du Fu (poeta-historyk), Wang Wei (również wybitny malarz) i wielu, wielu innych.

Okres od panowania Tang Taizonga aż po rządy jego potomka cesarza Xuanzonga był epoką 130 lat prosperity – często postrzeganym jako szczyt chińskiej kultury. Ten złoty wiek niestety nie mógł trwać wiecznie. W 755 roku generał An Lushan i wspierający go Shi Siming, dowodząc grupą zwolenników, wszczęli bunt. Rewolta trwała prawie dziesięć lat i kosztowała miliony istnień ludzkich. Osłabiła centralną władzę cesarską i administrację. Ostatecznie doprowadziła do upadku dynastii.